Enkele goede praktijken tegen overlast in recreatiedomeinen

Gent: Respect van en aan studenten

Bewustwording kan op verschillende manieren maar in Gent geloven we sterk in het persoonlijk contact. Waarom? Omdat je in dialoog treedt en luistert naar de verschillende kanten van het verhaal en niet enkel iets probeert te verkopen waar geen vraag naar is. Daarmee wordt bedoeld dat er voor de student  geen probleem is totdat je hem uitlegt waarom het zo vervelend is voor de buurvrouw dat hij/zij met zes man tot 1 uur in de nacht luide gesprekken voert op kot. Mensen, en dus ook studenten, waarderen het als ze serieus worden genomen en naar hen wordt geluisterd waardoor er al vanzelf meer ruimte/respect komt. Zo is het dat sinds 2008 de functie, studentenpreventiecoach bestaat. Iemand die studentoverlast opvolgt en bemiddelend tussenkomt als het gaat over kotgerelateerde overlast. Specifiek nachtlawaai, hinderlijk gestalde fietsen en foutief aangeboden afval. Verder is de studentenpreventiecoach iemand die campagnes opstart rond preventie thema’s en collega’s ondersteunt die in hun preventietaken studenten als doelgroep hebben.

Mechelen: Mobiele speelpleinwerking – Grote broer, zus project

Het hoofddoel van het project "Grote broer, grote zus" is meewerken aan rust op de pleinen en leefbare buurten. Het project wil op korte termijn overlast beperken door kinderen en tieners aan te spreken op speelpleinen. De Grote broers en zussen geven zelf het goede voorbeeld en zorgen ervoor dat de neiging tot storend gedrag vermindert.

De acties in het kader van dit project  :

Op een aantal overlastgevoelige pleinen worden er telkens tussen de paas- en de herfstvakantie grote broers en grote zussen ingezet.[VB1] 
De selectieprocedures vinden in samenwerking met het diensthoofd overlastwerking van de lokale politie Mechelen-Willebroek plaats.
De mobiele jeugdwerkers van het jeugdhuis Rojm fungeren als verantwoordelijken.
Op pleinen waar extra ondersteuning nodig is omwille van overlast, is er een samenwerking tussen de jeugddienst, Rojm, de gemeenschapswachten en de dienst sociale preventie van waaruit het project gecoördineerd wordt.

Leuven: Bemiddeling in de context van studentenoverlast

Via privaat-publieke samenwerking in het kader van ondermeer het project “Lazarus” over Smartdrinking en het VLAIO-project over de aanpak van nachtlawaai door nudgingtechnieken die aangestuurd worden door technologie, is Leuven voortdurend op zoek naar nieuwe mogelijkheden om de uitgaansgerelateerde overlast zo efficiënt mogelijk aan te pakken. De stad werkt hiervoor ook heel nauw samen met de PZ Leuven die via haar doelgroepenwerking 2 studenteninspecteurs inzet die in nauw contact staan met de studentenvertegenwoordigers, de studentenkringen en de fakbars alsook met de individuele student via sociale media. Zij versterken de preventieve aanpak en ondersteunen de handhaving.GAS-bemiddeling studenten: in GAS-dossiers aangaande studentenoverlast wordt er een aanbod tot bemiddeling gedaan. Dit is een vrijwillig aanbod en het doel is het herstel van de schade. In het merendeel van de dossiers waarbij studenten betrokken zijn, is er geen individueel slachtoffer, maar werd het algemeen belang geschaad. De stad vindt het belangrijk om het gesprek aan te gaan en de focus -waar kan en waar zinvol- te leggen op responsabilisering, eerder dan op sanctionering.

Via de bemiddeling wordt er tevens aan preventie gedaan naar de toekomst toe. Tijdens de bemiddelingsgesprekken worden de gevolgen van de uitgaansgerelateerde overlast voor de stad, de bewoners, de medestudenten en de bezoekers van de stad Leuven benadrukt. Ook de invloed van alcoholgebruik komt tijdens de meeste gesprekken met studenten aan bod, omdat dit een factor is die vaak meespeelt bij de overlast. In plaats van een klassiek vormingsaanbod, worden jongeren aan de hand van digitale hulpmiddelen inzichten gegeven in de gevolgen van overmatig alcoholgebruik in het uitgaansleven, maar ook voor zichzelf en hun omgeving.

Indien er in het proces-verbaal melding wordt gemaakt van een onrespectvolle houding ten aanzien van het optreden van politie, komt dit eveneens aan bod tijdens het bemiddelingsgesprek. De bemiddelaar bespreekt hierbij de rol van de politie en de uitdagingen waar zij voorstaan in een studentenstad zoals Leuven.

De bemiddeling kan onder andere bestaan uit:

Een schaderegeling
Een prestatie, bv. uitvoering van een eigen voorstel van de betrokkene / taak bij de reinigingsdienst of groendienst
Een sensibiliserings- en belevingstraject Smart Drinking (alcohol en overlast) in Health House in geval van feiten gerelateerd aan gebruik van alcohol
Denkwerk, bv creatieve ‘out of the box’ tekst over overlast en GAS
U kan hier  meer informatie vinden over deze praktijk.

Samenwerking met De Lijn

De Lijn overlegt met verschillende gemeentebesturen en andere diensten over overlast in recreatiegebieden. Vaak is de problematiek verschillend, of zijn er al bestaande overlegstructuren binnen de gemeente waarbinnen deze problematiek wordt besproken. De structuur van het overleg kan daardoor verschillen. Er zijn drie fases wat betreft deze samenwerking: voorbereiding met betrokken stakeholders, uitvoering en evaluatie.

Enerzijds bekijkt De Lijn of het aanbod afgestemd is op de te verwachte reizigersaantallen en problematieken (zo hebben ze personeel ingezet aan de bussen in Antwerpen om reizigers af te raden naar De Ster in Sint-Niklaas af te zakken op momenten dat dit domein ‘volzet’ was). Anderzijds kunnen ze gerichte controleacties opzetten in samenwerking met politie zodat voor reizigers duidelijk is dat ze zichtbaar aanwezig zijn. De Lijn houdt nauwgezet de acties bij zodat ze nadien gerichte feedback kunnen geven en bekijken waar bijsturing nodig is. Dit is ook essentieel voor de evaluatie nadien.

Alternatieve locaties tot waterpret

Het aanreiken van alternatieve locaties tot waterpret (binnenzwemmen, buitenzwemmen en watersporten) op spots die een verzadiging kennen. Op deze wijze biedt men een alternatief aan en kan er wat aan ‘spreiding’ gedaan worden.  Hierbij wordt gerefereerd naar de tool van de Vlaamse overheid als goede praktijk: www.kwaliteitzwemwater.be