حتما تا کنون درباره چشم‌های دوربین یا نزدیک‌بین یا آستیگمات چیزهایی شنیده‌اید. با وجودیکه همه می‌خواهند چشمانشان تیز و سالم باشد اما متاسفانه درصد کثیری از افراد با مشکلات چشمی مواجه هستند. در این مقاله قصد داریم سیر تا پیاز چشم آستیگمات را بخوانیم. با ما همراه باشید.
آستیگماتیسم چگونه ایجاد میشود؟
قرنیه در جلوی چشم کاملا گرد نیست اما یک منحنی جزئی دارد، کمی شبیه توپ راگبی است. وقتی این انحنا خیلی زیاد باشد یا به جهت اشتباه باشد، آستیگماتیسم ایجاد میشود. اشعه‌های نور از قرنیه وارد شده و عدسی‌ها نمی‌توانند آن را بر یک نقطه در شبکیه متمرکز نمایند. این فقدان “تمرکز نقطه‌ای” به این معنا است که تصاویری که مغز دریافت می‌کند تار است. بنابراین آستیگماتیسم تا حدی پیچیده‌تر از نزدیک بینی یا دروبینی است چون مشکل عدم تمرکز نور در دو جهت مختلف است. البته برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله ادینوفاژی و دیسفاژی را بخوانید. با این وجود، همانند دیگر عیوب انکساری، نتیجه نهایی یکی است به عبارتی قدرت دید را کاهش می‌دهد. اگرچه آستیگماتیسم بسیار رایج است (از هر ۱۰ نفر ۹ نفر درجاتی از آستیگماتیسم دارند)، همیشه سبب مشکل نمی‌شود.
انواع آستیگمات
دو نوع اصلی آستیگماتیسم وجود دارد؛ آستیگماتیسم قرنیه و عدسی.
- آستیگماتیسم قرنیه زمانی اتفاق می افتد که قرنیه چشم حالت گردی اش را از دست داده باشد و شکلی مشابه با توپ راگبی به خود بگیرد.
- آستیگماتیسم عدسی نیزهمانند آستیگماتیسم قرنیه است با این تفاوت که عدسی (لنز چشم) دچار بدشکلی می شود.
علت آستیگمات چشم
دلیل دقیق آستیگمات بودن چشم مشخص نیست. گاهی‌اوقات، بعد از جراحی، بیماری یا صدمه دیدن چشم هم امکان وقوع آستیگمات چشم هست. بیشتر تحقیقات ادله بر این است که این حالت یک عارضه ارثی است و از بدو تولد در همه وجود دارد و با بالا تر رفتن سن درجه آن تغییر می کند. در عده ای این حالت به اندازه ای خفیف است که روی دید آنها تاثیری نمی گذارد و در بعضی اشخاص نیز درجه آستیگماتیسم چشم بالا تر رفته و تاری دید را موجب می شود که نیاز است بسته به نظر پزشک لنز و یا عینک تجویز شود.
شاید شنیده باشید که می‌گویند مطالعه در نور کم یا تماشای تلویزیون از فاصلۀ خیلی نزدیک، موجب وقوع آستیگماتیسم میشود اما تمام اینها توهم و افسانه‌ای بیش نیست. مقاله سکته مغزی چیست؟ را بخوانید.
علائم
علائم آستیگماتیسم ممکن است در هر فرد متفاوت باشد. برخی از افراد هیچ علائمی ندارند. در کل علائم و نشانه های عمومی آستیگماتیسم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تاری دید یا تحریف دید
- فشار بر روی چشم ها
- خستگی چشم
- سردرد
- مشکل در دید در شب
تشخیص آستیگماتیسم
چشم پزشک از طریق معاینه چشم می تواند آستیگماتیسم را تشخیص دهد. اپتومتریست پزشکی است که مشکلات بینایی و بیماری های چشمی را تشخیص می دهد. اما چشم پزشک، پزشکی است که درمان ها و جراحی مشکلات بینایی و بیماری های چشم را انجام می دهد.
بیشتر بخوانید، بیشتر بدانید: لوپوس اریتماتوز سیستمیک
چندین آزمایش وجود دارد که متخصصان بینایی و چشم می توانند در طول معاینه برای تشخیص آستیگماتیسم استفاده کنند.
- آزمون سنجش بینایی: در طول آزمایش سنجش بینایی، پزشک از فرد می خواهد حرف های موجود در یک نمودار مخصوص را که در یک فاصله مشخص قرار دارد، بخواند تا تعیین شود که وی چقدر حروف را می تواند ببینید.
- تست انکسار: در یک تست انکسار یا شکست، از دستگاهی به نام refractor نوری استفاده می شود. این دستگاه دارای چندین لنز شیشه ای اصلاحی با مقاومت های مختلف است. پزشک در هنگام مشاهده لنزهایی که دارای مقاومت های مختلف در برابر انکسار نوری هستند، از فرد می خواهد نمودار را بخواند. آن ها در نهایت عدسی مناسب چشم شخص را پیدا می کنند که به طور مناسب بینایی او را اصلاح می نماید.
- کراتومتری: کراتومتری نیز روشی است که پزشک می تواند انحنای قرنیه چشم را توسط آن اندازه گیری کند. آن ها این کار را با نگاه کردن به چشم افراد از طریق یک کراتومتر انجام می دهند.
درمان آستیگماتیسم
موارد خفیف آستیگماتیسم ممکن است نیازی به درمان نداشته باشند. پزشک ممکن است با استفاده از یکی از روش های زیر، آستیگماتیسم را که باعث مشکلات بینایی می شود، درمان نماید. درباره غذاهای مفید برای چشم آستیگمات بیشتر بدانید.
۱. تجویز لنز های اصلاحی
عینک های اصلاح کننده و لنزهای تماسی که توسط پزشک تجویز شده اند، متداول ترین و کم تهاجمی ترین روش های درمان آستیگماتیسم هستند.
استفاده از لنزهای اصلاحی با خنثی سازی انحناهای ناهموار قرنیه و لنز (عدسی)، آستیگماتیسم را درمان می کنند.
انواع لنزهای اصلاحی
انواع لنزهای اصلاحی عبارتند از:
- عینک طبی: عینک با لنز ساخته می شود و به فرد کمک می کند تا فرم ناهموار چشم خود را جبران کند. این لنزهای شیشه ای باعث می شوند نور به درستی در چشم فرد خم شود. عینک های طبی همچنین می توانند سایر عیوب انکساری مانند نزدیک بینی یا دور بینی را نیز اصلاح نمایند.
- لنزهای تماسی: مانند عینک، لنزهای تماسی نیز می توانند آستیگماتیسم را تا حد زیادی اصلاح کنند. آن ها در انواع و مدل های مختلف از جمله ماهیانه، فصلی، سالیانه و یکبار مصرف موجود هستند.
- ارتوکراتولوژی: از لنزهای تماسی در روشی به نام ارتوکراتولوژی نیز استفاده می شود. در ارتوکراتولوژی، شخص در طول شب هنگام خواب از لنزهای تماسی سفت و سخت استفاده می کند تا زمانی که انحنای چشم او یکنواخت شود. سپس برای حفظ شکل جدید باید از لنزها استفاده کرد. اگر این روش درمانی را قطع شود، چشمان فرد مبتلا، به شکل قبلی باز می گردند.
۲. ارتوکراتولوژی (ارتو- K)
ارتوکراتولوژی (Ortho-K) درمانی است که طی آن از لنزهای تمیز سفت و سخت برای اصلاح موقت انحنای نامنظم قرنیه استفاده می شود. بنابراین فرد مبتلا به آستیگماتیسم برای مدت زمان محدودی از لنزهای تمیز سفت و سخت استفاده خواهد کرد. معمولا توصیه می شود که آن ها را در هنگام خواب استفاده کنند و سپس در طول روز آن ها را از چشم بیرون بیاورند. بعضی از افراد هنگام انجام Ortho-K در طول روز بدون لنزهای اصلاحی، دید واضحی خواهند داشت. فواید Ortho-K فقط هنگام استفاده از آن قابل لمس است. بعد از توقف روش Ortho-K ، بینایی فرد به حالت قبلی خود برمی گردد.
۳. عمل جراحی
اگر فرد دچار حالت شدیدی از آستیگماتیسم شده باشد، پزشک ممکن است جراحی انکساری را توصیه کند. این نوع جراحی شامل استفاده از لیزر یا پنس های کوچک برای تغییر شکل قرنیه فرد است. این روش آستیگماتیسم را برای همیشه اصلاح می کند.
لازم به ذکر است که جراحی ها خطراتی را می توانند به همراه داشته باشند. قبل از جراحی آستیگماتیسم در مورد خطرات و مزایای آن با پزشک باید صحبت شود. جراحی های انکساری بینایی را بهبود می بخشند و نیاز به عینک یا لنزهای تماسی را کاهش می دهند. جراح چشم از یک پرتو لیزر برای تغییر شکل منحنی های قرنیه استفاده می کند، که عیب انکساری را اصلاح می کند. قبل از جراحی، پزشکان وضعیت فرد را ارزیابی می کنند و تعیین می کنند که آیا کاندید جراحی انکساری هست یا خیر.
پیشگیری و مراقبت های خانگی چشم آستیگمات
حفظ یک رژیم غذایی متعادل و سالم نکته کلیدی در سلامت چشم شماست و ممکن است به شما در کاهش خطر ابتلا به بیماری های چشمی مخصوصا آستیگماتیسم کمک کند. در صورت میل کردن غذاهایی که حاوی طیف وسیعی از ویتامین ها، مواد مغذی و مواد معدنی، معروف به آنتی اکسیدان هستند، ممکن است از ابتلا به شرایط جدی چشم جلوگیری شود. چشم های شما برای سالم ماندن به انواع مختلف آنتی اکسیدان نیاز دارند که شامل موارد زیر می شوند:
- ماهی
- تخم مرغ
- بادام ها (بادام هندی، درختی، زمینی و…)
- لبنیات
- هویج
- کلم پیچ
- پرتقال
سخن پایانی
در این محتوا درباره آستیگماتیسم خواندیم. متوجه شدیم علت آن غالباً ارثی و بطور مادرزادی‌ست. چنانچه آستیگمات چشم شما تشخیص داده شده حتما برای معاینه بیشتر به دکتر مراجعه کنید تا درمان شما به سرعت صورت گیرد. امید است این مقاله برای شما مفید بوده باشد. نظرات و تجربیات خود را در کامنت‌ها برای ما بنویسید.
عدم رسیدگی و درمان به‌موقع کژبینی ممکن است با عوارضی نظیر تنبلی چشم همراه باشد.
براساس مطالعات آکادمی چشم پزشکی آمریکا، آستیگماتیسم معمولا با افزایش سن پیشرفت می‌کند. این امر غالبا از ضعیف شدن عضلات پلک و کاهش تدریجی فشار ماهیچه‌های اطراف چشم ناشی میشود.
کژبینی مثبت به معنای ابتلای فرد به دوربینی آستیگماتیسم و آستیگمات منفی به معنای نزدیک‌بینی آستیگماتیسم است.
اگر این مطلب برای شما مفید بود آن را با دوستان خود در میان بگذارید:
