Συνέντευξη

Ο Χρήστος Χωμενίδης Φαντάστηκε την Ωραία Ελένη Ευτυχισμένη ως Ταβερνιάρισσα στα Μέθανα

Συνέντευξη με τον πιο ευπώλητο σύγχρονο Έλληνα συγγραφέα, με αφορμή το βιβλίο του «Ο Βασιλιάς της».
01

Στην Πανεπιστημίου οι άνθρωποι περιμένουν το αστικό, τρέχουν να προλάβουν deadlines και προσπαθούν να μεταβολίσουν την αστική παρέμβαση του Μεγάλου Περιπάτου. Στο ανοιχτό καφέ του Νομισματικού Μουσείου, όμως, φθάνει μόνο ο αχός της μεγάλης πόλης. Ο συγγραφέας Χρήστος Χωμενίδης είναι ευδιάθετος. «Κύριε Χωμενίδη, χαίρομαι που σας βλέπω, διαβάζω τα βιβλία σας και παρακολουθώ ό,τι γράφετε», τον πλησιάζει ένας νεαρός άντρας, που σηκώνεται από το διπλανό τραπέζι. «Αισθάνεστε pop, με την έννοια του popular;», τον ρωτώ στιγμές αργότερα. Αιφνιδιάζεται κάπως, όμως απαντά ότι απολαμβάνει να τον αναγνωρίζουν άνθρωποι στον δρόμο και να του μιλούν για τα βιβλία του.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Η συνάντηση με τον πιο ευπώλητο σύγχρονο Έλληνα συγγραφέα έγινε με αφορμή την κυκλοφορία του τελευταίου βιβλίο του, Ο Βασιλιάς της (Εκδόσεις Πατάκη). Το μυθιστόρημα αποδομεί προβοκατόρικα την ιστορία του Μενέλαου και της Ωραίας Ελένης κι έπειτα, την πολιορκία της Τροίας. Στο βιβλίο του Χωμενίδη η πιο ευτυχισμένη περίοδος της Ελένης ήταν το διάστημα που ήταν ταβερνιάρισσα στα Μέθανα. Και ο Μενέλαος δεν είναι ο πιο γνωστός προδομένος σύζυγος στην ιστορία, αλλά ένας σοφός άνθρωπος, που γνωρίζει ότι αληθινή αγάπη σημαίνει να μπαίνεις στη θέση του άλλου. «"O Βασιλιάς της" είναι ένα βιβλίο που δίνει στις γυναίκες το δίκιο τους», λέει ο Χωμενίδης στο VICE. Πριν από αυτό, μιλήσαμε για το τραυματικό δημοψήφισμα του 2015, για τον κορονοϊό, για τον Μεγάλο Περίπατο και τις ντισκοτέκ που δεν υπάρχουν σήμερα, ενώ κάποτε το κάθε χωριό είχε τη δική του.

VICE: Δίνετε το χέρι για να χαιρετήσετε κάποιον;
Χρήστος Χωμενίδης: Δεν γνωρίζω το μετά της καραντίνας, όμως τις τελευταίες μέρες με ζώνουν τα φίδια, διαβάζοντας ότι έχει αυξηθεί ο αριθμός των κρουσμάτων. Κανονικά, θα έπρεπε να έχουμε τώρα ένα αντισηπτικό. Στάσου να δω αν έχω κιόλας (βγάζει από το σακίδιο πλάτης ένα αντισηπτικό και το αφήνει στο τραπέζι). Κάνω χειραψίες, αλλά προσπαθώ να είμαι πολύ πειθαρχημένος. Δεν είναι θέμα προσωπικής άποψης. Είναι η επιστημονική αλήθεια.

Είχα διαβάσει ένα σχόλιό σας για τον κίνδυνο να ποινικοποιηθεί το άγγιγμα και η ανθρώπινη επαφή.
Το θέμα με τον covid19 θα λυθεί -ελπίζω και πιστεύω- σχετικά σύντομα. Ολόκληρη η ανθρώπινη διάνοια και η τεχνητή νοημοσύνη συνεργάζονται πάνω στην ανακάλυψη φαρμάκων και εμβολίου.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Πώς περάσατε την καραντίνα;
Ωραία! Έχω ένα πλεονέκτημα, είμαι μικρόχαρος. Χαίρομαι με πολύ μικρά πράγματα. Στο lockdown προετοιμαζόμουν να πάω στο σούπερ μάρκετ και είχα την ίδια διάθεση μιας εξόδου στο θέατρο ή σε ένα πάρτι. Ντυνόμουν, απολάμβανα τη διαδικασία, χάζευα τα προϊόντα στα ράφια, άκουγα μουσική με τα ακουστικά, δηλαδή η τελετουργία ήταν η ίδια.

1594665870026-05

Τι μας άφησε η πανδημία;
Νομίζω ότι γίναμε καλύτεροι άνθρωποι στην καραντίνα. Στο σούπερ μάρκετ ο κόσμος συνέχαιρε ή ευχαριστούσε τις ταμίες, υπήρχε ένα νοιάξιμο για τους ηλικιωμένος που ενδεχομένως ζουν μόνοι – «θα πάω στο σούπερ μάρκετ, τι θέλετε να σας ψωνίσω;». Παρατηρήθηκε, επίσης, μια σχεδόν πρωτόγνωρη εθνική ομοψυχία και ενότητα.

Η οποία πού αποδίδεται;
Στο ότι είχαμε να αντιμετωπίσουμε έναν προφανή κοινό εχθρό. Και στο ότι οι άνθρωποι που βγήκαν μπροστά –αναφέρομαι κυρίως στον καθηγητή Τσιόδρα –μπόρεσαν να μας εμπνεύσουν. Επιπλέον, η συνωμοσιολογία και τα fake news, που είναι τόσο δημοφιλή, δεν μόλυναν παρά μόνο ένα μικρό κομμάτι του πληθυσμού.

Αυτό έγινε επειδή εμπιστευτήκαμε ξανά τις Αρχές ή το αντίθετο;
Εμπιστευτήκαμε ξανά τις Αρχές, όχι την κυβέρνηση. Ας υποθέσουμε ότι είχαμε έναν πληθυσμό που αρνιόταν να πιστέψει πως υπάρχει κορονοϊός και παρόλες τις απαγορεύσεις επέμενε να κυκλοφορεί κανονικά, να ανοίγει τα καταστήματα, να συναγελάζεται αμέριμνα. Τι θα μπορούσε να κάνει τότε ο Μητσοτάκης; Να βγάλει τον Στρατό στον δρόμο για να μας κρατήσει με τη βία στα σπίτια; Ακόμη και αυτό με το SMS που στέλναμε για να ξεπορτίσουμε, εγώ τουλάχιστον το έκανα συστηματικά, αν και ουδείς με σταμάτησε ποτέ για έλεγχο.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Διάβαζα προχθές ένα άρθρο σας για τα πέντε χρόνια από το ελληνικό δημοψήφισμα. Μου έκανε εντύπωση ότι επιμένετε σαν να είναι χθες κι επίσης ότι χρησιμοποιείτε φορτισμένες εκφράσεις, τύπου «εμείς οι πολίτες του "Ναι" ηττηθήκαμε».
Στάθηκε τραυματική εμπειρία για εμάς, τους πολίτες του «Ναι», διότι υπέστημεν ένα βαναυσότατο μπούλινγκ. Φαντάζεστε πώς είναι σε αποκαλούν «γερμανοτσολιά», «πηλογούσια», «προδότη της πατρίδας»; Δέχομαι ότι τα μεγάλα ΜΜΕ έγερναν υπέρ του «Ναι», έδιναν βήμα σε περισσότερους υποστηρικτές του. Οι κήρυκες όμως του «Όχι» ήταν αφάνταστα πιο οξείς. Το πιο δυσάρεστο κατά τη γνώμη μου; Ότι η ελληνική κοινωνία χωρίστηκε -προσωρινά ευτυχώς- με τείχη.

Η χρονική απόσταση δεν παίζει κανέναν ρόλο;
Είναι διαφορετικό πράγμα η συγχώρεση στους άλλους από τη συγχώρεση που δίνεις -εάν το θέλεις- στον εαυτό σου. Και άλλο πράγμα η λήθη, στην οποία δεν πιστεύω καθόλου. Γιατί να συγχωρέσω τον εαυτό μου όταν δεν κατάφερα να πείσω κανέναν από τους απέναντι; Δεν οφείλω να αναρωτηθώ τι έκανα στραβά; Γιατί τα πυρά μου αποδείχθηκαν άσφαιρα;

1594667147862-06

Γυρνώντας τον χρόνο πίσω, σκέφτεστε μήπως εκτεθήκατε πολύ εκείνη την περίοδο;
Πιστεύω ότι υπηρέτησα το σωστό, ενδεχομένως με λάθος τρόπο και σίγουρα χωρίς, άμεσο τουλάχιστον, αποτέλεσμα. Κοίταξε, είμαι γεννημένος το 1966, επομένως θυμάμαι πολύ καθαρά την Ελλάδα και πριν την ένταξη της ΕΟΚ το 1981. Έχω ζήσει σε τρεις χώρες – η πρώτη ήταν έως το 1981, η δεύτερη από το 1981 ως το 2010 και η τρίτη τα επόμενα δέκα χρόνια. Πάντα Ελλάδα ονομαζόταν, πρόκειται όμως κάθε φορά για άλλη χώρα.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Είχα την τύχη οι γονείς μου να με βγάζουν μαζί τους στον δρόμο, στα ψώνια, στις βόλτες από μικρή ηλικία. Θυμάμαι τον εισπράκτορα στο τρόλεϊ, καθισμένο με μια περίεργη συσκευή μπροστά του με μανιβέλα, που τύπωνε ένα χαρτάκι πολύ ευτελές, σαν τσιγαρόχαρτο, με μοβ μικρά γράμματα - η μάνα μου το έβαζε στη βέρα της για να μην το χάσει. Θυμάμαι τον μανάβη μας τον κύριο Αντώνη, τον χασάπη τον κύριο Μανώλη, που ήταν από την Καρδίτσα, ξανθός και πολύ κόκκινος. Παρατηρούσα προσεκτικότατα ανθρώπους και καταστάσεις από τότε. Έτσι νομίζω διαπλάστηκα ως συγγραφέας.

Η επόμενη χώρα ποια ήταν;
Μισό λεπτό. Στην Ελλάδα πριν το 1981 υπήρχε παραγωγικός ιστός. Καθώς και σφριγηλή εργατική τάξη. Παρήγαγε από πουλόβερ, παντελόνια, και παπούτσια μέχρι ψυγεία Pitsos, πλυντήρια Izola, ελληνικές τηλεοράσεις, ως και αμαξώματα για αυτοκίνητα. Το Pony της Citroen είχε γαλλική μηχανή και ελληνικό αμάξωμα. Όλα αυτά -φευ!- βασίζονταν στον προστατευτισμό, δηλαδή στους δασμούς.

Με την ένταξη στην ΕΟΚ, ήρθησαν οι δασμοί, ξαφνικά έγιναν προσιτές οι τηλεοράσεις ξένων εταιρειών και ουδείς αγόραζε τις ελληνικές. Ακολούθησε η αποβιομηχάνιση κι επίσης ο μαρασμός της γεωργίας – ενδεχομένως έχετε εικόνες από το θάψιμο αγροτικών προϊόντων. Το σωστό, φαντάζομαι, θα ήταν μπαίνοντας σε μια ευρύτερη οικογένεια χωρών, όπου πλέον δεν μπορούσαμε να στηριζόμαστε στον κρατικό μας προστατευτισμό, να αναζητήσουμε και να βρούμε τον νέο μας ρόλο. Δεν συνέβη δυστυχώς. Ούτε ενδελεχής συζήτηση δεν έγινε καλά-καλά σχετικά με τη θέση της Ελλάδας στην καινούργια της οικογένεια. Εκεί ανιχνεύω μια βασική πηγή των μελλοντικών δεινών.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Κι έτσι πέρασαν 30 χρόνια.
Ακριβώς. Πιστεύω ωστόσο ακράδαντα ότι την Ελλάδα στα μνημόνια την έριξε η κυβέρνηση Κώστα Καραμανλή. Η κυβέρνηση Σημίτη είχε παραδώσει μια οικονομία, ναι μεν όχι ειδυλλιακή, αλλά ούτε στα πρόθυρα της διάλυσης. Ο Κώστας Καραμανλής παρέδωσε στον Γιώργο Παπανδρέου μια χρεοκοπημένη χώρα.

Από το 2010, με το πρώτο μνημόνιο, υποστήριζα ότι τα βάρη του πρέπει να κατανεμηθούν δίκαια, ώστε να μην την πληρώσουν οι αδύναμοι. Δηλαδή να αναθεωρηθούν τα μνημόνια σε μια κατεύθυνση κοινωνικής δικαιοσύνης. Tα μνημόνια ήταν απαραίτητα όμως, ειδάλλως θα καταρρέαμε οικονομικά και κοινωνικά. Κι εκείνος που σου δίνει λεφτά, δικαιούται να σου ζητήσει να ανασυγκροτήσεις τους μηχανισμούς, να θεραπεύσεις τις παθογένειες, ώστε να μην χρεοκοπήσεις ξανά σε πέντε χρόνια.

Βεβαίως ανέκυπτε ταξικό και πολιτικό ζήτημα - είχε να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο η Αριστερά. Ρόλο εντούτοις σοβαρό και υπεύθυνο. Όχι να κοροϊδεύει τον κόσμο -ίσως και τον εαυτό της- τάζοντας πως θα σκίσει τα μνημόνια, ότι θα παίζει νταούλι και θα χορεύουν οι αγορές.

Είστε, δηλαδή, οργισμένος;
Η οργή μου, η οποία προκαλείται από τις ηγεσίες και όχι προφανώς από τους απλούς ανθρώπους, τους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ- οφείλεται στο ότι είμαι Αριστερός. Νιώθω απείρως Αριστερότερος από τους συγκυβερνήτες του Πάνου Καμμένου. Και ας ορίζω τον εαυτό μου ως σοσιαλδημοκράτη, όπως εννοούσαν τη σοσιαλδημοκρατία στη μεταπολεμική Ευρώπη.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Και φτάνουμε στο 2015.
Είδα το δημοψήφισμα ως το αποκορύφωμα του τυχοδιωκτισμού.

Το ερώτημα ήταν η ευρωπαϊκή πορεία της χώρας. Αν πάρουμε, όμως, το τελευταίο παράδειγμα του κορονοϊού, η ΕΕ δεν έδειξε καμιά σπουδαία αλληλεγγύη. Εκτός από την περίπτωση του περίφημου κορονο-ομόλογου, η μία χώρα έκλεβε τις μάσκες της άλλης.
Έγιναν κι αυτά. Αλλά αποφασίστηκε να δοθούν χρήματα, σημαντικές ενισχύσεις. Η Μέρκελ στο ξεκίνημα της πανδημίας ήταν στα πρόθυρα της εξόδου, της συνταξιοδότησης. Και ξαφνικά, εκτινάχθηκε η δημοτικότητά της. Γιατί; Διότι για πρώτη φορά στη ζωή της αποφάσισε να παίξει τον ρόλο της Ευρωπαίας ηγέτιδος, μαζί βεβαίως με τον Μακρόν.

Υπάρχει, όμως, πάντα το χάσμα Βορρά και Νότου.
Προφανώς. Επίσης υπάρχουν κοινωνίες εσωστρεφείς και ναρκισσιστικές. Ο δρόμος προς την ευρωπαϊκή ενοποίηση είναι ένας λαβύρινθος στρωμένος με αγκάθια. Δείτε, για παράδειγμα, ότι οι πρώην κομμουνιστικές χώρες αισθάνονται πιο κοντά στην Αμερική παρά στην Ευρώπη. Στο Κόσσοβο υπάρχει άγαλμα του Κλίντον.

1594667203912-02

Αισθάνεστε pop;
Όταν λέτε pop;

Pop, από το popular. Σας σταματά κόσμος στον δρόμο για να σας χαιρετήσει και να σας μιλήσει.
Είναι λίγο vintage αυτό. Έτσι συνέβαινε παλιά με αρθρογράφους, συγγραφείς -και ποιητές ακόμη-, ανθρώπους που εξέφεραν δημόσιο λόγο. Δεν ήλπιζα πως θα αξιωθώ κάτι τέτοιο στον 21ο αιώνα. Προσέξτε, το να μου πει κάποιος στον δρόμο, «Θυμάμαι τη φάτσα σου, σε είδα μια φορά στην τηλεόραση», με φέρνει σε αμηχανία. Το να έχει διαβάσει, όμως, κάτι που έγραψα -μυθιστόρημα, χρονογράφημα- και να μου εκφράσει τις εντυπώσεις ή τις αντιρρήσεις του, με ευχαριστεί αφάνταστα. Πάντα λαχταρούσα να είμαι ένας λαϊκός συγγραφέας.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Μένετε στην Κυψέλη;
Εκ γενετής. Κυκλοφορώ πολύ, ζω στο κέντρο.

Πώς βλέπετε την ιστορία με τον Μεγάλο Περίπατο;
(Γελάει δυνατά). Παρανοϊκή! Δεν καταλαβαίνω γιατί γίνεται αυτό το πράγμα και μάλιστα σε μια χρονική περίοδο κατά την οποία συστήνεται στον κόσμο να αποφεύγει τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς και να προτιμά το αυτοκίνητο. Κι έπειτα, ήταν το πιο ωραίο σημείο της Αθήνας. Νομίζω ότι δείχνει την αγωνία της δημοτικής Αρχής να παράγει ειδήσεις.

Εννοείτε να παράγει πολιτική;
Ειδήσεις εγώ βλέπω. Να βρίσκεται στο επίκεντρο των συζητήσεων. Αυτό δεν είναι πολιτική. Πολιτική είναι να βάζεις τα ζητήματα σε διαβούλευση, να ακούς τις προτάσεις των ειδικών, αλλά και των απλών πολιτών. Να το «βασανίζεις» το πράγμα. Δεν συνέτρεχε κανείς λόγος να βιαστεί ο δήμαρχος τόσο.

Στο βιβλίο Ο Βασιλιά της, περισσότερο σας παίδεψε ο Μενέλαος ή η Ελένη;
Η Ελένη. Τον Μενέλαο τον είχα. Τα κορίτσια είναι πάντα αυτό που δεν ξέρεις καλά και θέλεις να μάθεις. Κι ετούτο αποτελεί μέρος της τεράστιας γοητείας τους. Θα έλεγα ότι οι γυναίκες είναι κινούμενες υποσχέσεις ευτυχίας, αρκεί να τις ακούς. Γοητευτικός δεν είναι αυτός που μιλάει, αλλά αυτός που ακούει.

Είναι ένα φεμινιστικό βιβλίο;
Δεν ξέρω τι ακριβώς σημαίνει «φεμινιστικό» στις μέρες μας. Σίγουρα είναι ένα βιβλίο που δίνει στις γυναίκες το δίκιο τους.

Δίνετε πολύ χώρο και στον Οδυσσέα.
Είναι πιο κλασικός άντρας ο Οδυσσέας, όπως τον έπλασα. Πιστεύει ότι ο Μενέλαος ανακουφίστηκε κατά βάθος με τη φυγή της Ελένης, επειδή «δεν αντέχεται τόση ομορφιά». Του το λέει καθαρά. Ο Μενέλαος απαντά ότι εκείνο που δεν αντέχεται είναι η εξουσία επί της ομορφιάς. Η Ελένη και ο Μενέλαος διαλύθηκαν εξαιτίας της εξουσίας που τους δόθηκε, αλλά που δεν γούσταραν να την ασκήσουν συμβατικά. Με τα πολλά η Ελένη συμβιβάστηκε, αποφάσισε να γίνει μια βασίλισσα στα μέτρα της Σπάρτης. Αυτό στάθηκε η αρχή της καταστροφής της.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Γράφετε ότι αγάπη είναι να παίρνεις τη θέση του άλλου. Αυτό δεν είναι πολύ υπερβατικό και σπάνιο;
Σε ένα μυθιστόρημα μπορούμε να μιλάμε για την εξαίρεση και όχι για τον κανόνα. Οι άνθρωποι είναι πράγματι εγωιστές, συχνά συναισθηματικά τυφλοί. Ο Μενέλαος ήταν ένας εξαιρετικός άνθρωπος. Έτσι τον έπλασα στο βιβλίο μου.

1594667097913-04

Δίνετε και μια διαφορετική εκδοχή για τον Δούρειο Ίππο.
Κοιτάξτε, ο Μενέλαος τα αφηγείται όλα αυτά σαν πολεμικός ανταποκριτής. Έχουν περάσει 40 χρόνια από την πολιορκία της Τροίας και είναι πάρα πολύ γέρος. Και όπως όλοι οι πάρα πολύ γέροι, θυμάται με εκπληκτικές λεπτομέρειες το μακρινό παρελθόν. Η εκδοχή κάποιων ομηριστών είναι ότι η Ιλιάδα συνετέθη 100-200 χρόνια μετά την άλωση της Τροίας, αφού στο μεταξύ οι Έλληνες είχαν υποστεί συντριβή σε κάποιον επόμενο πόλεμο. Δηλαδή η Ιλιάδα δεν πλάστηκε στον απόηχο ενός θριάμβου, αλλά μιας πανωλεθρίας. Γι’ αυτό, ισχυρίζονται οι μελετητές, ο Όμηρος συμπάσχει, αποδίδει με τέτοια πιστότητα τα συναισθήματα και τον τρόπο που σκέφτονται και λειτουργούν οι ηττημένοι, οι Τρώες. Με σημερινή αναλογία, είναι η ταινία που θα έκανε ένας μεγάλος Αμερικάνος σκηνοθέτης για τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο ενώ έχει μεσολαβήσει το Βιετνάμ.

Γράφετε εύκολα;
Ναι και συγκεντρώνομαι εύκολα. Δηλαδή θα μπορούσα να γράψω και σε μια ντισκοτέκ. Δυστυχώς δεν υπάρχουν ντισκοτέκ. Αλήθεια, γιατί δεν υπάρχουν σήμερα ντισκοτέκ;

Δεν ξέρω, ίσως επειδή μοιάζουν πολύ με το θέατρο, έχουν σκηνή και κερκίδες.
Δηλαδή, αν ανοίγαμε σήμερα μια ντισκοτέκ στον Άλιμο, για παράδειγμα, με λαμπάκια και στρομπόλια, δεν θα ερχόταν ο κόσμος; Παλιά είχε παντού ντισκοτέκ. Κυρίως καλοκαιρινές. Εν πάση περιπτώσει, γράφω οπουδήποτε, δεν έχω γραφείο.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Και πού γράφετε;
Όταν έγραφα τη Νίκη, η κόρη μου η Νίκη ήταν τριών ετών και εγώ ακόμα κάπνιζα. Πήγαινα συνεπώς και έγραφα στα καφενεία - αρκεί να είχαν καλό σήμα Ίντερνετ και πρίζα για το laptop. Στο σπίτι γράφω σε ένα μεγάλο τραπέζι, στο ίδιο που τρώμε ή παίζουμε επιτραπέζια ή ζωγραφίζουμε. Γράφω και την ίδια ώρα μπορεί η Γωγώ να κάνει πρόβα και η Νίκη να βλέπει βιντεάκια στο Youtube.

Την ιστορία τη γνωρίζετε από την αρχή;
Ξεκινώντας ένα μυθιστόρημα, έχω μια πολύ αδρή εικόνα της πλοκής. Εάν γνώριζα από την αρχή όλες τις λεπτομέρειες, δεν θα είχα κανέναν λόγο να τη γράψω. Γράφω σε μεγάλο βαθμό για να μάθω κι εγώ ο ίδιος τι θα γίνει μετά!

Ακουλουθήστε τον Κώστα Κουκουμάκα στo Twitter.

Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.

Περισσότερα από το VICE

Για την Υπόθεση με το Βιτριόλι Έχουν Γραφτεί «Τέρατα»

Πορνοστάρ Aποκαλύπτουν Ποια Sex Toys Χρησιμοποιούν στο Σπίτι τους

Κάναμε Δέκα Ερωτήσεις στην Καίτη Γαρμπή Μέσω Twitter

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.