Przedsiębiorstwa z sektora spożywczego tworzą silną gałąź polskiej gospodarki. Wielu producentów żywności znad Wisły to ważni gracze na światowych rynkach. Są w czołówce europejskich firm, bo ciągle opracowują nowe produkty i wdrażają nietuzinkowe technologie do ich produkcji. Warto dodać, że obecna rewolucja żywieniowa napędza popyt na zdrowe diety i alternatywne wyroby dla mięsa i nabiału. Aby wpisywać się w ten trend, firmy spożywcze potrzebują dodatkowego finansowania na projekty badawczo-rozwojowe. Pomocne dla nich mogą być granty z programu Nutritech i ulgi proinnowacyjne.
Według danych Głównego Urzędy Statystycznego w 2020 r. w Polsce działało 1274 firm spożywczych zatrudniających więcej niż 49 pracowników. Mocną stroną rodzimych przedsiębiorstw jest nie tylko wysoka jakość produktów, lecz także ich spory potencjał w dziedzinie innowacji i projektów B+R. Dlatego przedsiębiorcy z branży spożywczej mają szansę stać się jednymi z głównych beneficjentów dostępnego w Polsce wsparcia dla przedsięwzięć badawczo-rozwojowych.
Jedną z form pomocy jest program Nutritech. Finansuje on prace B+R i pomaga przedsiębiorcom stworzyć nowatorskie rozwiązania żywieniowe istotne w profilaktyce i leczeniu chorób. Organizatorem tego dotacyjnego konkursu jest Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR). Jego przedstawiciele podkreślają, że zagadnienia naboru są w polu zainteresowań m.in. przedstawicieli uczelni wyższych, instytutów i centrów badawczych. Natomiast wyniki projektów realizowanych w ramach konkursu będą zdaniem ekspertów NCBR istotne dla przedsiębiorców z branży rolno-spożywczej, w tym producentów żywności i zakładów przetwórczych, a także dla twórców technologii ekologicznych.
Prace przemysłowe
Głównym celem programu Nutritech jest zwiększenie dostępności produktów i rozwiązań dotyczących prawidłowego żywienia i wsparcie innowacji w sektorze spożywczym. W puli jest 100 mln zł. Wnioski o dofinansowanie można składać do końca września.
– Granty są przeznaczone dla projektów, których wartość wynosi od 1 do 10 mln zł. Przedsięwzięcia powinny dotyczyć prac przemysłowych, eksperymentalnych prac rozwojowych lub przedwdrożeniowych. MŚP i duże przedsiębiorstwa z branży spożywczej mogą ubiegać się o dotacje samodzielnie lub w konsorcjum składającym się z firm i jednostek naukowych. Wysokość dofinansowania waha się od 25 do 95 proc. kosztów kwalifikowanych projektu i zależy od wielkości firmy oraz rodzaju prowadzonych prac badawczych – wyjaśnia Maria Leszczyńska, menedżer od dotacji i stref inwestycyjnych w Ayming Polska.
Program Nutritech nie jest jedyną szansą na zdobycie finansowania na projekty z branży spożywczej. Dostępne są jeszcze granty rządowe w ramach programu wspierania inwestycji o istotnym znaczeniu dla gospodarki Polski. Przedsiębiorcy mogą zgłaszać projekty innowacyjne o wartość co najmniej 7 mln zł, po zrealizowaniu których powinno powstać co najmniej 20 miejsc pracy. Wysokość grantu zależy od wielu kryteriów, w tym m.in. od lokalizacji inwestycji i wynosi maksymalnie 15 proc. kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia.
Alternatywne wyroby
Od kilku lat firmy uczestniczą w wyścigu dotyczącym nie tylko opracowywania alternatywnych produktów spożywczych, w tym roślinnych i laboratoryjnych zamienników mięsa, lecz również szukania rozwiązań chroniących naszą planetę. Efektem kooperacji firm Danone i Microsoft jest powstanie akceleratora dla start-upów wykorzystujących big data w projektach wspierających rolnictwo regeneracyjne, produkcję zrównoważonej żywności i minimalizujących ilość odpadów spożywczych.
Ciekawie prezentuje się światowy rynek mięsnych zamienników. Według prognoz analityków Barclays w 2029 r. może on osiągnąć wartość aż 140 mld USD. Według badań firmy Nielsen w 2020 r. rynek roślinnych produktów w Polsce był wart ok. 441 mln zł. Co roku rośnie on o nawet 40 proc.
Braki kadrowe
Produkty wegańskie są coraz bardziej dostępne na półkach największych sieci handlowych. Konkurencja w tym sektorze jest dość duża. Firmy potrzebują wsparcia finansowego na prowadzenie takich innowacyjnych projektów. Narzekają także na brak specjalistów do ich prowadzenia.
– Prace B+R w branży spożywczej są dość kosztowne, biorąc pod uwagę wynagrodzenia inżynierów i wydatki na zakup odpowiednich materiałów i surowców. Dlatego tak ważne jest korzystanie z dostępnych zachęt podatkowych, które odciążą budżety firm. Przedsiębiorcy mogą sięgnąć po ulgę badawczo-rozwojową, która od tego roku jest dla przedsiębiorców jeszcze atrakcyjniejsza, bo pozwala odliczyć do 200 proc. kosztów kwalifikowanych poniesionych na prowadzenie działalności badawczo-rozwojowej – tłumaczy Tomasz Stańczyk, menedżer od ulg proinnowacyjnych w Ayming Polska.
Zwraca uwagę na nowe zachęty, w tym m.in. ulgi na zatrudnienie innowacyjnych pracowników i na prototyp.
– Są to rozwiązania komplementarne. To oznacza, że sposób ewidencji kosztów kwalifikowanych projektów w przypadku wspomnianych zachęt jest podobny. Mechanizm ich działania polega na minimalizacji należnego podatku dochodowego – tłumaczy Tomasz Stańczyk.
Dodaje, że polscy producenci żywności widzą spory potencjał biznesowy w oferowaniu diet roślinnych i na bieżącą reagują na zmieniające się trendy konsumenckie.
– Istotne jest jednak to, aby skorzystali z dostępnych ulg podatkowych i wsparcia finansowego na realizację tego typu przedsięwzięć – zaznacza Tomasz Stańczyk.
• innowacyjne rozwiązania dietetyczne bazujące m.in. na badaniach biomedycznych
• narzędzia pomagające w opracowaniu planów żywieniowych redukujących zapadalność na przewlekłe choroby niezakaźne
• rozwiązania technologiczne wykorzystujące podstawy molekularne chorób dietozależnych
• produkty wykorzystujące różnice metaboliczne uwarunkowane genetycznie i środowiskowo
• produkty i technologie bazujące na najnowszej wiedzy naukowej, pomagające w walce z przewlekłymi chorobami niezakaźnymi
• innowacyjne, dostępne cenowo produkty żywieniowe, m.in. dla osób chorych lub zagrożonych chorobą dietozależną
• nowatorskie rozwiązania dotyczące żywności funkcjonalnej we wspomaganiu leczenia chorób onkologicznych, metabolicznych, endokrynologicznych, gastroenterologicznych
• rozwiązania dotyczące gospodarki obiegu zamkniętego w produkcji zdrowej żywności
• narzędzia kontrolujące jakość żywności poprzez analizę mikrobiomu w produktach i w procesie przetwórstwa