همه‌ی والدین به سلامت کودکان عزیزشان از تمام ابعاد اهمیت می‌دهند. سلامت دندان و دهان از جمله ابعاد مهمی‌ست که باید مورد توجه قرار گیرد. در کودکان راه‌های پیشگیرانه از مهمترین اقدامات هستند. اقداماتی چون فیشورسیلانت دندان، فلوراید تراپی و … . بیایید در این مقاله با یکی از کارسازترین راه‌های دندانپزشکی نوین برای جلوگیری از پوسیدگی دندان کودکان آشنا شویم.
فلورایدتراپی چیست ؟
فلوراید ، در واقع نوعی ماده معدنی می باشد که مى توان آن را به منابع آب طبیعی اضافه نمود. به همین علت ، هیچ عارضه ای برای کودک ندارد. این ماده علاوه بر آب در خمیر دندان ها و دهانشویه ها نیز وجود دارد. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله فضا نگهدارنده دندان های شیری را بخوانید.
پس از انجام این روش درمانی ، فلوراید به مینای دندان نفوذ میکند. بدین ترتیب میزان مقاومت دندان ها را در برابر اسیدهای موجود در مواد غذایی و باکتری های دهان افزایش می دهد. در نتیجه ، انجام این روش منجر به پیشگیری از پوسیدگی دندان ها می گردد.
فلوراید با غیر قابل نفوذ تر کردن دندان ها در برابر حملات اسیدی، که در اثر مواد قندی و باکتری پلاک دندان در دهان بوجود می آید، بعنوان یک سپر برای لایه مینای خارجی دندان ها عمل میکند. در واقع در برخی موارد، دارای توانایی معکوس نمودن پوسیدگی زودرس دندان در کودکان می باشد. درباره آنالوگ ایمپلنت بیشتر بدانید.
چه تفاوتی بین جذب موضعی و جذب سیستمیک فلوراید هست؟
در صورتی که فلوراید به‌صورت خوراکی از منابع مختلف وارد بدن شود، از مسیر معده-روده‌ای داخل خون سپس در استخوان‌ها و دندان‌ها انباشته یا از طریق کلیه دفع میشود. این روند «جذب سیستمیک فلوراید» نامیده میشود. در استفاده موضعی که فلوراید صرفا روی دندان‌ها زده میشود، مکانیسم اثر متفاوت است. در این حالت ماده مانع از دست رفتن مواد معدنی سطح دندان میشود. اگر شروع پوسیدگی در نقاطی از مینای دندان وجود داشته باشد، فلوراید با معدنی کردن دوباره این نقاط از پیشرفت پوسیدگی جلوگیری میکند.
همچنین فلوراید روی میکروارگانیسم‌های دهانی موثر است و سبب کاهش تولید اسید توسط این میکروارگانیسم‌ها میشود. از طرفی، فلوراید وارد مینای دندان‌های تازه رویش یافته میشود. بدین ترتیب باعث افزایش معدنی شدن(اصطلاحا بلوغ مینا) و کاهش آسیب‌پذیری نسبت به پوسیدگی خواهد‌شد. پس فلوراید نه‌تنها در پیشگیری از ضایعه جدید پوسیدگی روی دندان موثر است، بلکه در توقف یا حداقل کند کردن روند پیشروی ضایعات پوسیدگی فعال اولیه روی سطح دندان نقش مهمی دارد. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله درباره دندان درد کودکان را بخوانید.
چرا کودکان به فلوراید نیاز دارند ؟
در دهه ۱۹۳۰، محققان دریافتند که افرادی که آب نوشیدنی آنها حاوی فلوراید بوده و در طول رشد خود این نوع آب را نوشیده اند، در مقایسه با افرادی که آب نوشیدنی آنها فاقد فلوراید بوده است، تا حدود ۶۶ درصد، کمتر دچار ایجاد حفره های دندانی شده اند. از آن زمان به بعد، تحقیقات ثابت کرد که آب نوشیدنی حاوی این ماده معدنی، سطوح پوسیدگی دندان در جوامع مختلف را کاهش می دهد.
فلوراید برای تمامی کودکان مفید می باشد. چون برای دندان های جوان در برابر آسیب دیدگی ناشی از اسید، مثل یک سپر عمل کرده و علائم زودرس پوسیدگی دندان را از بین می برد. اسیدهای بسیار مضر، در نتیجه ترکیب باکتری ها با مواد قندی در دهان، تشکیل می شود. این اسیدها به لایه محافظ سخت خارجی دندان که مینا نامیده می شود، آسیب می رساند. مواد معدنی بر یک مبنای روزانه، از دست می روند. از طریق فرایند ترمیم طبیعی دندان های آسیب دیده و با استفاده از یونهای کلسیم، فسفات و فلوراید، به لایه مینای دندان اضافه می شود.
مواد معدنی، در زمان حمله اسیدها به مینای دندان از بین می روند. مواد معدنی از قبیل فسفات، کلسیم و فلوراید ( که باعث تقویت دندان ها می شود) در زمان نوشیدن آب یا خوردن غذاهای حاوی این مواد معدنی توسط کودکان، دوباره اضافه می شود.
فلوراید چقدر برای کودک من بی خطر است ؟
آکادمی آمریکایی دندانپزشکی کودکان(AAPD) که آب های حاوی فلوراید برای کودکان، بی خطر بوده و یک عامل موثر در حفظ سلامت دندان می باشد. این مقاله را مطالعه کنید: روکش دندان شیری کودکان
در واقع، دریافت فلوراید برای رشد دندان کودک که از سن شش ماهگی شروع شده و تا شش سالگی ادامه دارد، از اهمیت بالایی برخوردار است. این، فاصله زمانی است که در طول آن، تمامی دندان های شیری و دائمی، خراب می شوند.
چه زمانی کودک من باید استفاده از خمیر دندان حاوی فلوراید ، را آغاز کند ؟
آکادمی آمریکایی دندانپزشکی کودکان(AAPD) استفاده از مقدار بسیار جزئی از خمیردندان های حاوی فلوراید را از زمان پدیدار شدن اولین دندان، تا سن ۳ سالگی کودک، توصیه می کند. در سن ۳ سالگی، استفاده از خمیر دندان حاوی فلوراید، به اندازه یک نخود را می توان آغاز نمود. برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله قالب گیری دندان کودکان را بخوانید.
فلورایدتراپی در کودکان چگونه انجام می شود ؟
فلورایدتراپی ؛ از جمله ایمن ترین و موثرترین روش های جلوگیری از پوسیدگی دندان در کودکان ، می باشد. در آن دندانپزشک اطفال ابتدا اقدام به تمیز کردن و شستشوی دندان های کودک میکند. سپس از آن ، برای مقاوم سازی دندان ها در برابر پوسیدگی ، انجام فلوراید تراپی را شروع می کند.
توصیه می شود که فلوراید تراپی در کلینیک دندانپزشکی و توسط یک متخصص دندانپزشکی کودکان و در زمانی که همه دندان های شیری رشد کردند ، انجام شود.
از آن جا که کودکان زیر سه سال ، نمی توانند آب دهان خود را خارج کنند از خمير دندان برای آن ها نمى توان استفاده كرد. بنابراين شايد استفاده از فلورايد ، براى مراقبت از دندان ها مفيد باشد.
بعد از فلوراید تراپی کودکان چه باید کرد ؟
- مدت زمان فلوراید تراپی حدود ۴ دقیقه میباشد. پس از اتمام آن کودک باید آب دهان خود را به طور کامل خالی کند.
- برای اینکه مدت زمان اثر بخشی فلوراید ، بیشتر شود تا فردای آن روز کودک از مسواک زدن و نخ دندان کشیدن خودداری کند. بعد از آن مدت ، به طور مرتب بهداشتن دهان و دندان خود را رعایت کند.
- والدین باید به این نکته توجه داشته باشند که کودک ، حدود نيم ساعت پس از فلورایدتراپی ، نباید آب يا هر نوع خوراكى مصرف كند. چرا که ماده فلوراید موجود بر روی مینای دندان های وی هنوز سفت نشده. پس امکان جدا شدن آن به محض خوردن و جویدن مواد غذایی وجود دارد. از این رو بهتر است کودک پیش از انجام فلوراید تراپی ، تغذیه مناسبی داشته باشد.
- والدین باید برای اولین وعده غذایی بعد از فلورایدتراپی ، برای کودک خود غذاهای نرم و خنك تهیه کنند ؛ این کار موجب افزایش مقاومت و دوام این ماده بر روی دندان های کودکان می گردد. توصيه مى شود مسواك زدن كودك ٢٤ ساعت بعد از فلورايدتراپى انجام گيرد.
- فلوراید تراپی باید هر ٣ تا ٦ ماه یکبار انجام گیرد. به والدین توصیه می شود سر وقت جهت تکرار فلوراید تراپی به متخصص دندانپزشک اطفال ، مراجعه نمایند.
مزایای فلوراید تراپی در کودکان
فلوراید تراپی در کودکان ، سبب حفظ سلامت دندان های آن ها می شود.
وارنیش فلوراید ، همرنگ دندان ها است ؛ بنابراین استفاده از آن در ظاهر دندان های کودکان مشخص نمی شود.
مدت زمان انجام فلوراید تراپی در کودکان ، بسیار کوتاه می باشد.
این مسئله ای طبیعی بوده و جای هیچ گونه نگرانی ندارد ؛ چرا که در طی چند روز برطرف شده و رنگ دندان ها به حالت اولیه خود باز می گردد.
تغییر رنگ دندان ها پس از انجام فلوراید تراپی
سخن آخر
اهمیت دندان‌های شیری کمتر از دندان‌های دائمی نیست. با در نظر گرفتن اینکه کودکان نسبت به بهداشت دهان و دهان کم‌توجه‌تر هستند، باید از روش‌های پیشگرانه‌ای چون فلورایدتراپی برای محافظت از دندانهایشان استفاده شود. در این مقاله به طور کامل درباره فلورایدتراپی و شرایط و ضوابط آن صحبت کردیم. امید است جامعه‌ای با دندان‌های سالم و لبخند‌های زیباتر داشته باشیم.
