74 صفحه word |فونت tahoma سايز 14| قابل اجرا در آفيس 2010 و نسخه هاي جديدتر|قابل ويرايش و آماده چاپ

بخشی از تحقیق

سوال تحقیق :

 تصورات معلمان ریاضی از تدریس فعال چیست ؟  

 6 - روش انجام تحقیق :

تحقیق موردی و زمینه ای است .

الف : جامعه ی آماری :

تمام معلمن نواحی دوگانه ی شهرستان زاهدان .

ب: نمونه گیری و شیوه ی گزینش آن :

نمونه گیری از طریق روش تصادفی ساده صورت گرفته است . براین اساس به کلیه آزمودنی ها( معلمان شهرستان زاهدان )، درجامعه ی آماری فرصت یکسان داده میشود .

ت : روش های گرد آوری داده ها :

داده های در این مطالعه ، با استفاده از مصاحبه های و مشاهدات  باز ، بدست  آمده است .

ث : روشهای تحلیل آماری :

روشهای حاصل از آمار توصیفی ، طبقه بندی ، خلاصه کردن ، توصیف و تفسیر داده ها ، در اینجابرای تحلیل آماری بکاررفته است . 

 7-  تعریف اصلاحات :

     تصورات

تعاریف ، فراوانی  از واژه ی تصور در ادبیات تحقیقی دنیا ، مشاهده میشود  .

(e.g.Thampson  1992 , pehkonen 1994, 1995).

در اینجا منظور ما از واژه ی  تصورات ، پنداشتها و گمانهای ذهنی افراد است .

با توجه موضوع مورد بحث ما  به بررسی تصورات  و پنداشتها ی معلمان ، در مورد  تدریس  به شیوه ی فعال

 8-   محیط پژوهشی :

محیط پژوهشی در اینجا ، محیط آموزشی شهرستان زاهدان بعنوان ،  زیر مجموعه ای از سیستم آموزشی کاملا " متمرکز در  کتابهای درسی ، و... آموزش و پرورش کشور است .

فصل  2- ادبیات تحقیق  ( دیدگاههای نظری ) .

بطور کلی الگوی تدریس رویکردی وسیع و کلی به آموزش است در حالیکه راهبردها و روشهای تدریس جنبه های خاصی را برای آموزش در بردارند . ویژگی های یک الگوی تدریس عبارت است از داشتن مبانی نظری ، داشتن دیدگاه و جهت گیری درباره ی آنچه دانش آموزان باید یادبگیرند ، چگونگی یادگیری و توصیه هایی درباره ی رفتار معلم به هنگام تدریس و ساختار کلاس به منظور ایجاد انواع یادگیری  بنابراین  نباید آن را با روشهای تدریس که جنبه های خاصی را برای آموزش در بردارند اشتباه گرفت .

  - مبانی نظری  الگوی تدریس فعال :

  با حركت فكري كه توسط ژان ژاك روسو شروع شد و  انقلاب كپرنيكي تعليم وتربيت نام گرفت ،كودك به صورت هسته مركزي فعاليتهاي تربيتي درآمد ومتفكراني چون هال وديوئي رشد ذهني آدمي را قبل از هرچيز زاييده فشار دروني دانسته و انسان را ذاتا موجودي فعال بر شمردند كه در جريان امور دخالت مي كند تا دوام عمل خويش را تضمين كند.(شكوهي،1373) .

 درنظریات سازنده ی تدريس فعال هدف  از این نوع تدریس كسب حقايق علمي از طريق تحقيق،تفكر،مباحثه واستدلال منطقي،اصلاح وتقويت درك وفهم مهارتهاي تفكر است.به نظر آنها روشهاي فعال  فرصت مناسبي براي يادگيرنده ها ايجاد مي كنند،تا بتوانند بر تجربه هاي خود،بازتاب داشته باشند ودرنتيجه،قادر شوند تا تضادهاي بين فهم ودرك هاي موجود خود را با تجربه هاي جديد،حل كنند و نیز بتوانند فهم و درك هاي بديل را در نظر بگيرند.

بسیاری از محققان از جمله دیوئی  بر این باورند که روشهای تدریس فعال پدیده ای کاملا" جدید نبوده و میتوان رد پای آن را در تعلیم و تربیت غیر رسمی نیز دید .

ویگودسکی  ،در نظریه تعامل اجتماعی خود در یادگیری ،مفهوم دامنه تقریبی رشد را معرفی میکند که براساس آن ، یادگیری زمانی رخ میدهد که دانش آموز خارج از سطح واقعی خود در اثر راهنمایی یک بزرگسال یا مشارکت با همسالان مستعد تر خود ، یادمیگیرد که مساله را حل کند به این ترتیب  کلاس فعال در واقع کلاسی است که در آن دانش آموزان یاد میگیرند که چگونه یاد بگیرند .

    پياژه  ( بنیانگذار تئوری رشد ذهنی ) در زمينه ماهيت يادگيري در كودك معتقد است كه با نگاه كردن به يك شی  نمي توان درباره آن چيزي آموخت ، مگر آنكه يادگيرنده به صورت فعالانه با آن شی دست ورزي كند وبر آن فعل و انفعالات مداومي انجام دهد . پياژه يادگيري در انسان را نتيجه تعامل دو فرايند درون سازي و برون سازي ( جذب و انطباق ) مي داند كه سبب پديد آمدن ساختهاي جديد شناختي مي گردد .  دانش آموز تنها زماني چيزي رابه طور دروني شده و عميق ياد مي گيرد كه به طور خود آگاه و فعالانه در آن به فعاليت ذهني و عيني بپردازد و خود از آن كوششها نتيجه گيري كند. (كريمي،1373) .

او چنین میگوید :"فهمیدن یعنی کشف کردن ... یک دانش آموز که طی بررسی آزادانه و تلاش خود انگیخته ، به دانش خاصی دست یافته است ،بعدها میتواند آن را حفظ کند . او روش شناسی را کسب کرده که میتواند برای باقی عمر ، در خدمت وی باشد و بدون خطر خسته کننده شدن کنجکاوی و علاقه او را بر انگیزد .".

 دیوئی (1974) : "هیچ تفکر و ایده ای نمیتواند بعنوان یک عقیده راسخ از فردی به فرد دیگری منتقل شود وقتی مطلبی گفته میشود برای شنونده ،یک حقیقت دیگر است ، نه یک ایده . تنها با دست و پنجه نرم کردن با شرایط مسئله و در بدو امر جستجو و یافتن روش توسط شخص است که او ، تفکر میکند . كلاس درس بايد آيينه جامع ، وسيع و آزمايشگاهي براي يادگيري زندگي واقعي باشد . وهسته اصلي جريان تدريس بايد ترتيب شرايط ومحيطي باشد كه دانش آموز بتواند در آن به تعامل بپردازد." (به نقل از جويس،1371).

- دیدگاه و جهت گیری :

به طور کلی سه رویکرد  عمده در تعلیم و تربیت تاکنون مطرح بوده است .باید  توجه داشت آنچه بر فرآیند یاددهی – یادگیری در کلاس درس اثر میگذارد ، تا حدود زیادی ، به کارکردهای عناصری از فرهنگ آموزش مربوط میشود که در قالب برنامه های درسی ارائه میگردند و معلم و دانش آموزان در کلاس درس از آنها استفاده میکنند . مثلا"  " اینکه دانش آموزان با چه پیش فرضهایی به کلاس درس ریاضیات می آیند و معلم توانایی هایی آنها را در فهم مسائل چگونه ارزیابی میکند ؟ و... . پاسخ این سوالات بر فعالیتهای آموزشی معلم در کلاس درس تاثیر زیادی دارد ، اگر دانش آموزان برای حل مسائل ریاضی ، براین باور باشند که فقط باید به دنبال یک جواب صحیح رفت ، بیش از آنکه به راه حل ها و فهم مسئله و چگونگی آن بیاندیشند به فکر یافتن و بیان پاسخ صحیح خواهند رفت . اینجاست که برنامه ریزی درسی  نمود بیشتری میابد .

از بعد برنامه ریزی درسی ، آموزش و پرورش دنیای معاصر با سه جریان مواجه بوده است :

• دیدگاه مبتنی بر رفتار گرایی یا دیدگاه انتقالی (تا 1960 میلادی ) :

همانطور که گفتیم ، روانشناسی رفتار گرا ، محرک – پاسخی است ، چیزی را به فراگیر میدهیم و در روز امتحان آنرا پس میگیریم . این نظام بی شباهت به امانت گذاری در سیستم بانکی نیست . رفتار گرایان مانند اسکینر ، ثوراندایک و پاولوف معتقدند ، باید رفتارهای بیرونی را دید تا قضاوت کرد ، به عبارت دیگر ، انگیزش را به عنوان پاسخی در برابر محرکهای بیرونی میدانند . آنها ، عامل بیرونی تقویت را مهمترین انگیزه برای یا د گیری در کلاس درس می دانند . در این دیدگاه معلم حرف اول را میزند و اوست که  دریایی از معلومات  است . انتقال داده ها از سوی معلم صورت میگیرد و ابزار عمدتا" کتابهای درسی متمرکز است .در این دیدگاه امتحانات بسیار تعیین کننده هستند .همچنین تکرار پدیده ی بسیار مهمی است .برگزاری کلاسهای فوق العاده و تقویتی ، جبرانی و... که هنوز دربسیاری از مدارس ادامه دارد ویژگی شاخص رویکرد انتقالی است . اگر چه ماهیت بعضی از دروس ، به گونه ای است که لزوما" با تکرار و تمرین آموزش داده میشوند و فراگیران اصولا" ، در آن زمینه شناخت پیدا نمیکنند و چاره ای جز حفظ مطالب درسی ندارند مثل حفظ پایتخت کشورها و ... . ولی این رویکرد ی مفیدی برای درسی چون ریاضیات و فیزیک نخواهد بود .چرا که در این جا عامل اصلی در یادگیری دانش آموزان معلم است . معلم دارای تمام اطلاعات بوده و اوموتور اصلی کار است  و شاگرد همراهی مطیع و فر مانبر و شنونده ای است که  گوش میدهد  و با نوشتن مطالب در اطلاعات معلم شریک میشود . این نوع برنامه ریزی مزایایی هم دارد ، اطلاعات به آسانی و بطور موثر منتقل میشوند ، معلمان با این روشها مانوس ترند و شاگردان در هر مرحله ای از یادگیری ، پذیرای آن هستند .انجام آموزش صرفا" با توضیح دادن صورت میگیرد.

اشکال عمده : در این روش واقعا" مشخص نیست دانش آموزان به کجا رفته اند  و آیا آن مطلبی را که میخواستیم آنها بفهمند همان را یافته اند یا خیر ؟ !