دولت غَزنَوی یا غزنویان (۹۷۵–۱۱۸۷ م) (۳۴۴ ه‍.ق - ۵۸۳ ه‍. ق) یک حکومت ترک و مسلمان در بخشی از شرق خاورمیانه و جنوب آسیای میانه بود. اما به عنوان مروج و ناشر اسلام مورد توجه و تأیید خلافت عباسی بود. شهرت این حکومت در جهان، بیشتر به خاطر فتوحاتی است که در هندوستان انجام داده‌است.

از آنجا که غزنویان نخستین پایه‌های شهریاری را در شهر غزنین آغاز نمودند به غزنویان نامدار شدند. بنیانگذار این دودمان سلطان محمود غزنوی بود. پدران او از خانات ترکمن بودند که در خراسان می‌زیستند نام‌آورترین شهریاران این دودمان سلطان محمود و پسرش سلطان مسعود بودند. پس از سلطان مسعود این دودمان رو به ناتوانی گذارد و چندی بستر حوزه فرمانروای‌اش به بخش‌هایی از هندوستان و افغانستان کنونی محدود شد. حکومت غزنویان هند از نظر هنردوستی و توجه به شاعران فارسی‌سرا از اهمیت بالایی برخوردار است.

فهرست مطالب:

تاريخ سياسي غزنويان

آغاز به كار غزنويان

سبکتکین

محمود غزنوی

توسعه سياسي و ارضي غزنويان در دوره محمود

شرق خراسان

مغرب خراسان

قراخانيان

آغاز همسايگي تا موافقتنامه صلح

شکست صلح

سیستان

ناحية جوزجانان

سرزمين غرچستان

ناحية غور

مناطق شماليتر افغانستان يعني نواحي نور و قيرات

نواحي چغانيان و ختلان

تصرف خوارزم

ناحية فصدار

ناحية مكران

مسئله هند

غرب ایران

دوره سلطان مسعود غزنوي

توسعه سياسي و ارضي در دوره مسعود

قدرت يافتن سلجوقيان

نتايج نبرد دندانقان

دوره سلطان مودود غزنوي

سلطان مودود غزنوي و سلجوقيان

سرانجام غزنويان

اوضاع اداري دولت غزنوي

دربار (درگاه) و تشكيلات آن

مناصب دربار

ديوان وزارت

کارکنان اداری

وزرای غزنوی

ديوان استيفا

ديوان رسالت

ديوان اشراف

ديوان عرض و سپاه

سپاه غزنوي

پرداخت مواجب سپاه غزنوي

كميت و تنوع سپاهيان

رده هاي سپاه

اوضاع فرهنگي عصر غزنوي

زمينه هاي توسعه فرهنگي و ادب فارسي در دوره غزنوي

شاعران دوره غزنوي

نثر نويسان غزنوي

علوم در دوره غزنوي

اوضاع مذهبي عصر غزنوي

غزنويان و خلفاي عباسي

غزنويان و اسماعيليه

غزنويان و علويان

و...