فيزيك كوانتوم
عنوان: فيزيك كوانتوم
قالب بندی: WORD
تعداد صفحات: 24
نکته: در این تحقیق به بررسی مفهوم ، مراحل، ویژگی ها ، کاربرد و مدل های فیزیک کوانتوم پرداخته می شود. این تحقیق به دانشجویان رشته های فیزیک ، مهندسی صنایع و دیگر رشته های مرتبط پیشنهاد می گردد.
مقدمه
نیلز بور (۱۹۶۲-۱۸۸۵)، از بنیانگذاران فیزیک کوانتوم، در مورد چیزی که بنیان گذارده است، جمله ای دارد به این مضمون که:
"اگر کسی بگوید فیزیک کوانتوم را فهمیده، پس چیزی نفهمیده است."
گام اول: تقسيم ماده
بياييد از يك رشتهي دراز ماكارونيِ پخته شروع كنيم. اگر اين رشتهي ماكاروني را نصف كنيم، بعد نصف آن را هم نصف كنيم، بعد نصفِ نصف آن را هم نصف كنيم و... شايد آخر سر به چيزي برسيم- البته اگر چيزي بماند! كه به آن مولكولِ ماكاروني ميتوان گفت؛ يعني كوچكترين جزئي كه هنوز ماكاروني است. حال اگر تقسيم كردن را باز هم ادامه بدهيم، حاصل كار خواص ماكاروني را نخواهد داشت، بلكه ممكن است در اثر ادامهي تقسيم، به مولكولهاي كربن يا هيدروژن يا... بربخوريم. اين وسط، چيزي كه به درد ما مي خورد ــ يعني به دردِ نفهميدنِ كوانتوم! ــ اين است كه دست آخر، به اجزاي گسسته اي به نام مولكول يا اتم مي رسيم.
اين پرسش از ساختار ماده كه «آجرك ساختماني ماده چيست؟»، پرسشي قديمي و البته بنيادي است. ما به آن، به كمك فيزيك كلاسيك، چنين پاسخ گفته ايم: ساختار ماده، ذره اي و گسسته است؛ اين يعني نظريهي مولكولي.
گام دوم: تقسيم انرژي
بياييد ايدهي تقيسم كردن را در مورد چيزهاي عجيب تري به كار ببريم، يا فكر كنيم كه مي توان به كار برد يا نه. مثلاً در مورد صدا. البته منظورم اين نيست كه داخل يك قوطي جيغ بكشيم و در آن را ببنديم و سعي كنيم جيغ خود را نصف ـ نصف بيرون بدهيم. صوت يك موج مكانيكي است كه مي تواند در جامدات، مايعات و گازها منتشر شود. چشمه هاي صوت معمولاً سيستم هاي مرتعش هستند. ساده ترين اين سيستم ها، تار مرتعش است ــ كه در حنجرهي انسان هم از آن استفاده شده است. بهراحتي(!) و بر اساس مكانيك كلاسيك مي توان نشان داد كه بسياري از كمّيت هاي مربوط به يك تار كشيدهي مرتعش، از جمله فركانس، انرژي، توان و... گسسته (كوانتيده) هستند. گسسته بودن در مكانيك موجي پديده اي آشنا و طبيعي است (براي مطالعهي بيشتر مي توانيد به فصلهاي 19 و 20 «فيزيك هاليدي» مراجعه كنيد). امواج صوتي هم مثال ديگري از كمّيت هاي گسسته (كوانتيده) در فيزيك كلاسيك هستند. مفهوم موج در مكانيك كوانتومي و فيزيك مدرن جايگاه بسيار ويژه و مهمي دارد كه جلوتر به آن مي رسيم و يكي از مفاهيم كليدي در مكانيك كوانتوم است.
پس گسسته بودن يك مفهوم كوانتومي نيست. اين تصور كه فيزيك كوانتومي مساوي است با گسسته شدن كمّيت هاي فيزيكي، همهي مفهوم كوانتوم را در بر ندارد؛ كمّيت هاي گسسته در فيزيك كلاسيك هم وجود دارند. بنابراين، هنوز با ايدهي تقسيم كردن و سعي براي تقسيم كردن چيزها ميتوانيم لذت ببريم!
فهرست مطالب
مقدمه
گام اول: تقسيم ماده
گام دوم: تقسيم انرژي
گام سوم: مولكول نور
گام چهارم: تابش الكترون
گام پنجم: فاجعهي فرابنفش
گام ششم: رفتار موجي ـ ذرهاي
کاربرد نقاط کوانتومی
مدل سازیِ نظریه میدان کوانتومی
ابزارهای ریاضی مکانیک کوانتومی
فضای بردار خطی
ویژگی های فضای بردار خطی
قوانین جمع
قوانین ضرب
رفتار الکترون درون نقاط کوانتومي
بافتهای کوانتومی کایرال
مکانیک کوانتومی و نسبیت عام در یک تقاطع