مقدمه

نظارت و كنترل يكي از اركان مديريت به شمار مي آيد و مدير به عنوان يكي از وظايف اصلي خود بايد شيوه ها و امكانات و عمليات گوناگون تشكيلات را زير پوشش نظارتي قرار دهد تا حركت دستگاهها به انحراف و امكانات موجود به هدر نرود.

مدير در حيطه نظارت، كليه فعاليتها را با برنامه مي سنجد و در صورت تطابق شيوه ها و مقدار و نوع فعاليتها با برنامه و هدفهاي تعيين شده، سلامت دستگاه مربوط را اعلام مي كند ولي در صورت تطابق نداشتن عمليات واحدها و افراد با هدفها و برنامه ها مدير بايد از اصل هدايت استفاده كند و با هدايتها و راهنماييهاي مناسب انحراف را اصلاح و خسارتها را جبران نمايد. به كمك كنترل است كه مديريت نسبت به نحوه تحقق هدفها و انجام عمليات آگاهي يافته و قدرت پيگيري ايجاد مي شود و زمان مناسب براي سنجش و اصلاح آنها را پيدا مي كند. كنترل ابزار كار مديران در رده هاي مختلف سازمان از مراتب عالي تا رده هاي سرپرستي است و لزوم آن را در سطوح مختلف بسادگي مي توان احساس كرد. سازمان بدون وجود يك سيستم كنترل در تحقق هدفهاي خود موفق نبوده و نمي تواند از منابع خود بدرستي استفاده كند.

در اسلام ارزشيابي، حسابرسي و ساير اصطلاحاتي كه در حقيقت براي بيان نظارت و كنترل مورد استفاده قرار گرفته، فراوان بحث شده است. در حقيقت سه مرجع بر كارگران و مديران حكومت اسلامي نظارت دارند و يا به بيان ديگر، كارگزاران حكومت اسلامي در مقابل سه مرجع يعني خدا، امام و مردم مسئولند.

در اسلام نظارت تنها در چارچوب وظايف دولت و حكومت خلاصه نمي شود، بلكه كليه افراد جامعه موظفند بر اساس يك تكليف شرعي همچون نماز و روزه بر امور اجتماعي و رفتار افراد و اطرافيان نظارت همگاني و عمومي داشته باشند. نظارت عمومي كه به آن امر به معروف و نهي از منكر مي گويند داراي مراحل و درجات مختلفي است و برحسب اينكه شخص چگونه مرتكب گناه شود، از تكليف خود سرباز زند، نحوة برخورد با او و دادن تذكر تفاوت دارد. مسلمان معتقدند خداوند را همواره حاضر و ناظر بر امور مي داند.

بنابراين چه كنترل باشد و چه نباشد احساس مي كند كه بايد بر نفس خود مسلط باشد

و از جاده صحت و درستي منحرف نگردد. انسان متقي در اسلام، انساني است كه مجهز به يك دستگاه كنترل متشكل از اصول اعتقادي، عقل، فطرت، وجدان و ضمير روشن مي باشد. او خدا ترس است. چنين فردي قطعاً خود كنترل خواهد بود. التفات و توجه به مسائل حرام و حلال، پرهيز از گناهان و انجام كارهاي صواب همه شيوه هايي هستند كه فرد مسلمان را خود كنترل مي سازد، بنابراين با انجام يك سلسله برنامه هاي فرهنگي و ارشادي مي توان در چنين زمينه مساعدي بذر خود كنترلي را در سازمان پراكند و بارور ساخت.

فرمت فایل : Word ( قابل ویرایش )

تعداد صفحات : 23

بانک تحقیقات رشته مدیریت