علم کَلام یا عقائد دانشی در محدوده دین اسلام است که به بحث پیرامون اصول اعتقادی و جهان‌بینی دینی بر مبنای استدلال عقلی و نقلی می‌پردازد و به شبهه‌هایی که در این زمینه مطرح می‌شود، پاسخ می‌دهد. علم (فن) کلام از علوم اسلامی است که رویکردهای متفاوتی در آن وجود دارد. در برخی رویکردها بر کاربرد عقل و علم در مسائل اعتقادی تأکید می‌شود و در برخی رویکردهای دیگر جنبه نقلی و سمعی آن مورد تأکید قرار می‌گیرد. علم کلام معتقد به تحقیقی بودن باورهای اعتقادی است، و به تقلیدی بودن آن‌ها اعتقادی ندارد.

این علم به پایه‌های اعتقادی در یک دین و مقابله و بحث با نظرات دیگر اندیشه‌ها می‌پردازد. جُستارهایی مانند برهان‌های اثبات وجود خدا، حدوث یا قدم جهان هستی، نبوت خاصه و نبوت عامه، عدل الهی، امامت، معاد و… در این رشته نظری بحث می‌شود. دانشمند علم کلام را «متکلم» می‌نامند. در آثار اسلامی، گاه از متألهین دیگر ادیان نیز به عنوان متکلم نام‌برده شده‌است.

فهرست مطالب:

كلام در لغت

فرق فلسفه و كلام

تعريف علم كلام

اقوال مختلف در باب تسميه علم كلام

تاريخچه علم كلام

مسايل مهم شبهه فلسفي كه در ميان مسلمانان مطرح شد

صفات و ذات خدا

مسأله جبر و اختيار

مباحث مهم كلامي

توحيد مطلق و رويت خدا

علم كلام نزد شيعه

سه صنف بزرگ شیعه

مبحث امامت

نظر اماميه

عقيده علماي اماميه

مهمترين متكلمان شيعه

و...