فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 12

درد عضو مجازي

در 80 درصد بيماران دچار قطع عضو، درد در محل عضو قطع شده احساس خواهد شد. اين درد پس از قطع عضوي كه بطور مزمن دردناك بوده است بيشتر ديده شده و معمولاً مشابه همان دردي است كه قبل از قطع عضو وجود داشته است. اين درد تدرتاً در كودكان ديده مي شود. همچنين تا به حال تجربه چنين دردي در افرادي كه بطور مادرزاد دچار فقدان و با نقص عضو هستند ديده نشده است. با وجودي كه Jensen و همكارانش كاهش در شيوع درد عضو مجازي در طي 2 سال را نشان داده اند (از 72% به 59%) ساير نويسندگان به چنين يافته اي دست نيافته اند.

درد عضو مجازي مي تواند تا 80 درصد افراد دچار قطع اندام را مبتلا نمايد. فاكتورهاي محيطي و مركزي مختلفي در تعيين شدن آن موثرند.

پاتوفيزيولوژي

هر دو نوع فاكتورهاي محيطي و مركزي در درد عضو مجازي نقش تعيين كننده دارند. فاكتورهاي روان شناختي به نظر باعث بوجود آمدن اين مشكل نمي شوند اما در شدت و نيز سير آن موثرند.

فاكتورهاي محيطي. احساس مجازي كرامپي و يا فشارنده در والقع در اثر تنش عضلاني در باقيماندة اندام بوجود مي آيد. تغييرات تنش عضلاني در باقيماندة اندام نسبت به حس كرامپي و يا فشارندة درد مجازي در حدود چند ثانيه اي تقدم دارند. روش ها و درمان هايي كه تنش عضلاني مربوطه را از بين مي برند باعث كاهش درد كرامپي مجازي مي شوند. بسياري از افراد دچار قطع عضو اظهار مي كنند كه درد مجازي كرامپي اي را كه احساس مي كنند با فعاليتها و ورزش هايي كه باعث كاهش انقباض عضلاني مي شود تخفيف و با حركات و ورزش هايي كه بطور كلي تنش عضله را افزايش مي دهند تشديد مي يابد. تمرين هاي متناسبي كه تنش عضله در باقيمانده اندام را تغيير مي دهند روي شدت درد مجازي تاثير مي گذارند.

كاهش جريان خون سطحي در يك اندام در بسياري از شرايط دردناك مشاهده مي شود. مطالعات نشان مي دهند كه در اندام هاي قطع شده

انتهاهاي عصبي در انتهاي عضو قطع شده به تحريك حساس باقي مي مانند.

خنك كردن اين انتهاهاي عصبي باعث افزايش سرعت فعاليت آنها مي شود

كاهش خون رساني به اتندام باعث افت درجه حرارت آن مي شود.

در قطع عضو، باقيماندة اندام در انتهاي دسيتال نسبت به نقاط قرينه در اندام مقابل سردتر هستند. اين مناطق سرد نسبت به تلاش جهت افزايش جريان خون پوستي نسبتاً بدون پاسخ بوده و در مقايسه با اندام سالم به سرما حساس تر هستند. Kristen و همكارانش كشف كردند كه افراد دچار قطع عضوي كه احساس درد مجازي داشته اند الگوهاي درجه حرارت اندام نسبت به افرادي كه چنين دردي را حس نمي كرده اند بسيار متفاوت بوده است. در رابطه با انواع لرزشي، ضرباني و سوزن شدن هاي درد مجازي، و نه براي انواع ديگر، ارتباط نزديك و معكوسي بين شدت درد اندام مجازي و درجه حرارت در باقيماندة اندام نشان داده است. براي توصيف كنندگان قديمي درد اندام مجازي، نه تنها ارتباط روز به روزي بين جريان خون در انتهاي عضو قطع شده و شدت درد وجود دارد، بلكه تغييرات فوري و دقيه به دقيقة شدت درد در اثر تغيير جريان خون نيز ديده مي شود. ترموگرافي نشان داده است كه كاهش جريان خون همراه با درد مجازي سوزشي توسط افزايش كلي فعاليت سمپاتيك بوجود نمي آيد چون سرئي و كاهش پرنيوژن فقط نحدود به باقيماندة دردناك اندام مي باشد در حالي كه اندام سالم درجه حرارت خود را حفظ مي نمايد. شواهد بيشتر جهت تاييد علل عروقي براي نوع درد سوزشي مجازي با تاثير زودگذر روش هاي تهاجمي اي مثل بلوك سمپاتيك يا استفاده از سمپاتيك ها كه جريان خون به اندام را افزايش داده و شدت درد سوزشي مجازي و درد انتهاي قطع شده را كاهش مي دهند درحاليكه روي ساير فاكتورهاي مربوطه تاثيري ندارند،‌نشان داده مي شود.

تقريباً تمام روش هاي جراحي كه راههاي مخاعي يا اعصاب مرتبط كننده اندام قطع شده با نخاع را قطع مي كنند براي درد مجازي بي تاثيرند. بتاملوكرها مثل پروپرانولول كه عروق خوني محيطي را گشاد مي كنند حداقل در كوتاه مدت باعث بهبود درد مجازي مي شوند. ارتباط بين تنش عضلاني و درد مجازي سوزشي اندام به نظر به مقدار بسيار زيادي با كاهش جريان خون سطحي در اثر افزايش عضله مربوط است.

يكي ديگر از مكانيزم هاي مهم محيطي تخليه هاي نابجاي لوزوماي انتهاي قطع شده عضو است. اين فعاليت مي تواند در اثر تحريك مانند فشار و يا سرما به انتهاي قطع شده عضو و يا به طور خودبخود بوقوع بپيوندد. فعال شدن سيستماتيك در اثر تحريكات هيجاني ممكن است منجر به افزايش سطح اپي نفوين در جريان خون شود كه مي تواند باعث افزايش فعاليت و يا تحريك فعاليت يك نورون باشد. اينكهخ در انتهاي قطع شده عضو نوروما تشكيل