اين مقاله 13صفحه ای در قالب  word  همراه با پس زمینه صفحات و حاشیه صفحات بوده و قابل ويرايش ميباشد و به شرح کامل تمام موضوعات مرتبط با برج گنبد قابوس پرداخته است.

 قسمت هایی از مقاله :

مقدمه :

میل گنبد کاووس (قابوس) در زمان حکومت سلسله‌ی زیاریان (سده‌ی چهارم هجری) در نزدیکی شهر جرجان قدیم (گنبد کاووس امروزی) در استان گلستان بنا شده است. این بنا از نظر هنر معماری و تاریخی، تنها یادگار بس ارزنده از دوران آبادی و شوكت سرزمین جرجان و دودمان آل زیار است که لقب بلند‌ترین برج تمام آجری جهان را یدک می‌کشد.

ساختمان این برج از سه بخش پی، بدنه و گنبد تشکیل شده و روی هم رفته ۵۳ متر ارتفاع دارد که با احتساب ارتفاع تپه‌ای که میل روی آن بنا شده است ارتفاع آن نزدیک به متر ۷۰ می‌رسد که این موضوع به شکوه و جلال آن افزوده است. 

بدنه برج گنبد بر روی پایه‌ای مدور قرار گرفته که تنها نزدیک به دو متر آن بیرون از سطح زمین قرار دارد و حجم وسیعی از آن در دل تپه فرو رفته است. برج گنبد فقط از آجر پخته ساخته شده و هیچ‌گونه بتون‌ و فولاد در آن به کار نرفته است؛ با این حال در نهایت پختگی و استحکام در جای خود موقر ایستاده است.

 گنبد مخروطی بنا به ارتفاع ۱۸ متر بدون هیچ واسطه‌ای بر روی بدنه برج قرار گرفته و دارای شیب تند و سطح صاف و صیقلی است و برخلاف اکثر برج‌ها و گنبدهای آرامگاهی، تک‌پوش است که این موارد باعث ماندگاری آن شده است. اين بنای باشكوه به دستور «شمس‌المعالی قابوس بن وشمگير»، مشهورترين پادشاه «آل زيار» كه به گفته «ياقوت حموی» هم جنگجويی بی‌همتا و هم اديبی فاضل بود، در سال ۳۷۵ هجری خورشیدی در پایتخت زیاریان ساخته شد.

شمس‌المعالی مردي فاضل، هنرپرور، خطاط و نويسنده‌ای زبردست و متفكر بود كه به زبان فارسی و عربی مطلب می‌نگاشت و دربار وی محل تجمع علما و دانشمندان بود به طوری كه «ابوريحان بيرونی» كتاب معروف خود «آثار‌الباقيه» را به سال ۳۹۰ هجری قمری به نام او تأليف كرد اما با وجود اتصاف او به فضل و ادب، قابوس فردی خشن، سخت‌دل و زشت‌خوی بود كه يک سال پس از تکمیل برج، به دست سرداران خود كه از بازگشت او به قدرت بيمناک بودند كشته شد.

برج قابوس طی هزار سال، همواره در معرض گزند عوامل طبیعی همچون باد، باران و آفتاب بوده است که هیچ‌کدام نتوانسته صدمه‌ای آنچنانی به ظاهر بنا وارد آورد و فقط تابش آفتاب رنگ سرخ آجرهای بنا را به رنگ طلای خاکی تبدیل کرده است. قسمت‌هایی از گنبد مخروطی شکل آن بر اثر اصابت گلوله توپ‌های روسی خرابی‌هایی ایجاد شده بود که بعد‌ها مرمت شد.

 و ادامه مقاله